Mứt sen Hà Nội, món quà tết ngát hương
Tỉ mẩn tạo hình con voi bên căn nhà dài truyền thống, nghệ nhân H'Huyên BHôk (49 tuổi) dừng tay mời chúng tôi vào nhà để tìm hiểu về nghề gốm cổ Yang Tao. Dưới chân nhà dài, những tạo hình như: con voi, con lợn, lọ hoa… đang được bà phơi dưới ánh nắng của ngày đông. "Trong làng tôi chỉ còn vài nghệ nhân làm gốm Yang Tao, họ cũng đã già hết rồi, nếu tính nghệ nhân làm được gốm Yang Tao thì tôi là người trẻ nhất", bà H'Huyên BHôk nói.Bà H'Huyên BHôk cho hay, qua lời kể của bà cố, ngày xưa trong buôn người dân sinh sống không có các vật dụng sinh hoạt như chén, bát…, chỉ dùng lá chuối để đựng cơm. Từ đó, người xưa đã suy nghĩ và sáng tạo, tìm kiếm nguồn đất để nặn ra cái chén đầu tiên, đem đi nung thành công, rồi tiếp tục làm các vật dụng lớn hơn như sành đựng nước, chóe đựng gạo. Thời điểm đó, người dân trong buôn học hỏi lẫn nhau và tự tạo ra các vật dụng riêng để sử dụng trong gia đình."Để thể hiện lòng biết ơn và tôn kính với bề trên, người sáng kiến đã đặt ra rất nhiều quy tắc khi làm gốm Yang Tao, người vi phạm quy tắc sẽ bị bề trên khiển trách", bà H'Huyên BHôk kể và tiếp lời: "Ngày trước, chỉ có phụ nữ làm gốm, đàn ông trong buôn không được làm vì chế độ mẫu hệ. Độ tuổi mà con gái được làm gốm phải từ 17,18 tuổi, chưa có chồng. Trước khi đi lấy đất, con gái không được tiếp xúc với con trai, không trùng ngày 'đèn đỏ', nếu vi phạm sẽ bị run tay chân, không tìm thấy đường về nhà".Nghệ nhân H'Lưm Uông (63 tuổi), nhà ở bên cạnh và là người chỉ dạy cho bà H'Huyên BHôk làm gốm, vừa nằm viện về, tay chân vẫn còn yếu do bị tai biến (hồi tháng 6.2024), nhưng nỗi nhớ nghề vẫn hằn sâu trong đôi mắt của bà. "Bị thế này, mẹ (tôi) cũng nhớ nghề lắm, tay chân cứ khó chịu. Hằng ngày, chỉ có thể ngồi trong nhà dài nhìn H'Huyên BHôk làm gốm, mong mau khỏi bệnh để lại tiếp tục làm gốm như ngày xưa. Từ những năm 1990, chén bát hiện đại từ nơi khác về nên buôn này chỉ còn vài người làm gốm…", bà H'Lưm Uông chia sẻ.Giọng trầm buồn, nghệ nhân H'Huyên BHôk và H'Lưm Uông kể lại khoảng hơn chục năm trước, trong một lần đi bán gốm Yang Tao ở H.Cư Mgar (Đắk Lắk), chiếc xe chở mọi người không may bị lật ở giữa đèo, bà H'Huyên BHôk bị chấn thương ở vùng đầu, rất may không ảnh hưởng đến tính mạng. Nhưng cũng từ đây, người dân trong buôn không còn đi bán gốm ở xa nữa (vì sợ gặp tai nạn) mà chỉ làm các vật dụng phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Rồi theo xu hướng phát triển, gốm thủ công không cạnh tranh được với gốm công nghiệp, nên người làm gốm trong buôn ít dần, chỉ còn 5 – 6 người giữ nghề đến ngày nay.Năm 2008, bà Lương Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Bảo tàng Đắk Lắk) đã đến buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk) để động viên, hỗ trợ cho bà con giữ lấy nghề gốm cổ lâu đời trong vùng. Các nghệ nhân và người làm gốm cổ ở Yang Tao luôn ghi nhớ rằng, nếu không có TS Lương Thanh Sơn thì nghề gốm đã mất đi.Bà Sơn cho hay những năm trước 2008, bà đã nghiên cứu và đề xuất các dự án phục hồi các làng nghề truyền thống của người Ê Đê, người M'nông tại địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trong đó, bà xin được nguồn vốn cho dự án phục dựng nghề làm gốm của người M'nông tại buôn Dơng Bắk (xã Yang Tao, H.Lắk). Thời điểm này, tại buôn có mở một lớp dạy nghề làm gốm cổ khoảng 15 – 20 người, trong đó có 3 nghệ nhân được mệnh danh là "bàn tay vàng" của địa phương."Qua thời gian làm văn hóa, gắn bó với người dân tại các buôn làng, điều mà tôi đau đáu đến bây giờ là làm sao tạo được nguồn thu, đầu ra cho các sản phẩm gốm Yang Tao của bà con. H.Lắk là vùng du lịch nổi tiếng của tỉnh Đắk Lắk, đặc biệt là khu du lịch hồ Lắk, đây là cơ sở để phát triển các sản phẩm gốm cổ Yang Tao gửi đến tay du khách thập phương", bà Sơn nói.Bà Sơn cho biết thêm, theo thông tin từ một người nghiên cứu (Bỉ) do bà hướng dẫn, sản phẩm gốm cổ Yang Tao đã hiện diện tại Bảo tàng Anh. Trong lần trở lại Dơng Bắk cách đây không lâu, các nghệ nhân (nay già yếu nhưng bàn tay của họ chưa bao giờ biết mỏi) cũng khoe với bà, gốm Yang Tao đã được du khách từ các công ty du lịch lữ hành đến tham quan và tìm mua. Từ đó, cũng tạo nguồn thu nhập đáng kể cho bà con duy trì với nghề.Trao đổi với Thanh Niên, Sở VH-TT-DL Đắk Lắk cho biết, Bộ VH-TT-DL vừa có Quyết định về việc công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với nghề làm gốm của người M'nông ở xã Yang Tao (H.Lắk, Đắk Lắk). Đây sẽ là cơ sở quan trọng để gốm cổ Yang Tao được hồi sinh.Cả xã giàu nhờ mai 'đầu voi, đuôi tý'
Đêm 11, rạng sáng 12.2.2025, tức 14 và 15 tháng giêng năm Ất Tỵ, hàng nghìn du khách đổ về đền Trần, P.Lộc Vượng, TP.Nam Định, tỉnh Nam Định xếp hàng chờ xin lộc ấn đền Trần.Để đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, Công an tỉnh Nam Định đã tổ chức phân luồng từ xa. Các xe ô tô đỗ tại các bãi xe cách đền khoảng 500 m. Riêng đường Trần Thừa, Trần Thủ Độ, Pháp Long, trước cửa đền Trần được chuyển đổi thành đường đi bộ.Nhân cơ hội này, nhiều người đã tranh thủ làm xe ôm, nhu cầu của người dân rất lớn nên nhiều tài xế "hốt bạc" dịp này.Một tài xế cho biết, mỗi chuyến ông kiếm từ 20.000 đến 30.000 đồng hoặc một chai nước.Một vị khách cũng chia sẻ, người này đã bỏ ra 40.000 đồng cho 2 người để đi xe ôm đến cổng đền Trần cho "đỡ mỏi chân". Chuyến xe ngắn, tất cả đều vui vẻ. Lễ khai ấn đền Trần bắt đầu từ 22 giờ 15 ngày 11.2. Lá ấn sẽ được phát cho người dân và du khách thập phương từ 5 giờ sáng ngày 12.2, tại khu vực nhà Giải Vũ và nhà trưng bày đền Trùng Hoa.Để phục vụ cho lễ khai ấn, Công an tỉnh Nam Định đã chỉ đạo Công an TP.Nam Định xây dựng kế hoạch, huy động hơn 2.500 cán bộ, chiến sĩ đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy trong khu vực lễ hội.
Mang quà tết đến với những hoàn cảnh khó khăn xã miền núi Quảng Bình
Tiền tiểu đường là tình trạng mà lượng đường trong máu tăng cao hơn mức bình thường nhưng chưa đủ cao để được chẩn đoán tiểu đường loại 2. Thông thường, tiền tiểu đường vẫn âm thầm tiến triển. Người bệnh chỉ hay biết tình trạng của mình khi xét nghiệm máu và phát hiện đường huyết cao bất thường, theo chuyên trang sức khỏe Verywell Heath (Mỹ).Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc một người có bị tiền tiểu đường hay không. Các yếu tố này chủ yếu là di truyền, thói quen, lối sống và chế độ ăn uống. Chúng sẽ tác động đến độ nhạy insulin, dẫn đến tình trạng kháng insulin và làm tăng đường huyết. Tiền tiểu đường nếu không điều trị có thể tiến triển thành tiểu đường loại 2.Tiểu đường loại 2 sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như bệnh tim, đột quỵ, các vấn đề về thận hay tổn thương thần kinh. Do đó, phát hiện sớm tiền tiểu đường và có cách can thiệp phù hợp sẽ giúp ngăn ngừa các biến chứng.Một trong những thách thức, ảnh hưởng đến việc phát hiện sớm tiền tiểu đường là tình trạng này không có triệu chứng rõ ràng. Người mắc thường chỉ biết mình bị tiền tiểu đường khi khám sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người bị tiền tiểu đường sẽ gặp các triệu chứng như khát nước thường xuyên, đi tiểu nhiều, mệt mỏi, nhìn mờ, thay đổi cân nặng không rõ nguyên nhân.Triệu chứng khát nước, đi tiểu nhiều là do lượng đường glucose trong máu tăng, khiến cơ thể phải đào thải đường qua nước tiểu. Kết quả của quá trình này là cơ thể bị mất nước, gây khát nước và tiểu liên tục.Khi mắc tiền tiểu đường, cơ thể sẽ gặp khó khăn trong việc xử lý chuyển hóa đường glucose để cung cấp năng lượng cho tế bào. Tình trạng này khiến người mắc cảm thấy kiệt sức. Lượng đường trong máu cao cũng làm thay đổi lượng chất lỏng trong mắt, dẫn đến nhìn mờ.Kháng insulin ở người tiền tiểu đường sẽ dẫn đến việc tăng hay giảm cân một cách đột ngột mà không rõ nguyên nhân. Việc tăng, giảm cân này hoàn toàn không do sự thay đổi chế độ ăn, tăng cường vận động hay phương pháp nào khác.Khi thấy bất kỳ triệu chứng nào, người mắc cần đến bác sĩ khám để được chẩn đoán. Với người khỏe mạnh, đặc biệt khi bước vào tuổi trung niên, dù không có bất kỳ triệu chứng khác thường nào cũng nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, theo Verywell Heath.
Tối 2.3, mạng xã hội lan truyền thông tin kèm nhiều clip, hình ảnh cho thấy nhóm người "quây" xe buýt, hành hung tài xế.Cụ thể, trang Facebook "Xe Buýt Quyết Thắng Nha Trang" đăng tải 4 clip (thời lượng lần lượt 1 phút 59 giây, 1 phút 24 giây, 13 giây, 18 giây) cùng 4 hình ảnh, kèm nội dung cho thấy vụ việc xảy ra tại địa bàn xã Ninh Thọ và xã Ninh An, TX.Ninh Hòa, tỉnh Khánh Hòa.Nội dung thông tin đăng tải thể hiện, khoảng 15 giờ 30 ngày 2.3, xe buýt BS 79B-026.51 của Công ty TNHH Quyết Thắng Nha Trang lưu thông trên quốc lộ 1. Khi đến đoạn qua P.Ninh Đa (TX.Ninh Hòa) thì bị một người đàn ông chạy xe máy mang BS tỉnh Khánh Hòa vượt lên chặn đường. Người đàn ông chạy xe máy lúc này không đội mũ bảo hiểm, sau khi dừng xe liền bước xuống chỉ tay về phía xe buýt. Khoảng 20 phút sau, xe buýt di chuyển đến khu vực trước Trạm CSGT Ninh Hòa (Phòng CSGT Công an tỉnh Khánh Hòa), thôn Ninh Ích, xã Ninh An, thì dừng lại. Người đàn ông nêu trên đồng thời xuất hiện cùng vài người khác. Khi nam tài xế xe buýt vừa bước xuống, nhóm người này to tiếng rồi lao vào hành hung. Phụ xe buýt đi cùng vội chạy xuống can ngăn. Nhóm người này sau đó quay sang đập phá xe buýt rồi mới bỏ đi.Trao đổi với PV Thanh Niên, đại diện Công ty TNHH Quyết Thắng Nha Trang xác nhận sự việc xảy ra chiều cùng ngày. Đồng thời cho biết sẽ trình báo sự việc tới cơ quan công an vào sáng mai (3.3), cùng với đó đưa nam tài xế đi kiểm tra sức khỏe.Theo đại diện công ty, khi xe buýt BS 79B-026.51 đang lưu thông trên đường còn bị người đàn ông dùng vật cứng ném vào kính xe. Vụ việc gây hoang mang cho hành khách trên xe buýt và gây mất trật tự an toàn giao thông.Khu vực tài xế xe buýt bị hành hung trước Trạm CSGT Ninh Hòa. Lúc này tài xế bước xuống xe để trình báo cơ quan công an thì bị các đối tượng lao vào hành hung. Đại diện Công ty TNHH Quyết Thắng Nha Trang cũng thông tin rằng đã trao đổi với nam tài xế, xác nhận không quen biết và không có xích mích với nhóm người này. Nam tài xế sau khi bị hành hung có dấu hiệu mệt mỏi nên được cho về nghỉ.
Tesla 'mở khóa' trạm sạc cho đối thủ, hưởng lợi hàng tỉ USD từ chính phủ Mỹ
Việc lái xe điện không khác biệt nhiều so với cách lái xe động cơ đốt trong truyền thống. Chỉ có một vài điểm khác biệt thay đổi thói quen sử dụng của người dùng để phù hợp với đặc tính của xe điện. Còn về cảm giác vận hành, có thể nói xe điện tăng tốc êm mượt, vượt trội ở nhiều dải tốc độ, giúp hành khách trên xe cảm thấy thoải mái hơn xe trang bị đồng cơ xăng hay dầu. Về lâu dài, lái xe điện dễ gây "nghiện" và ít người muốn quay lại dùng xe trang bị động cơ đốt trong.
